Servo Motor Torku ile Step Motor Torkunun Farkı

Son dönemler de servo motorlar ve step motorlar, hassas hareket kontrolü gerektiren uygulamalarda yaygın bir şekilde kullanılır. Bu her iki motor türü de dönüş hareketini belirli bir açıya ya da pozisyona yönlendirmek için tasarlanmıştır; Ancak, iki motor türüde sahip olduğu özellikler açısından önemli farklılıklar sunarlar. Sizde bu farklılıklar konusunda detaylı bilgi sahibi olmak istiyorsanız, “Servo Motor Torku ile Step Motor Torkunun Farkı” adlı içeriğimizi inceleyebilirsiniz. Böylelikle step motor ve servo motor torkunun farklılıklarını anlayabilir ve hangisini tercih etmeniz gerektiği konusunda detaylı bilgi edinebilirsiniz. Hepinize iyi günler dileriz.

Servo Motor Nedir?

Servo motor, hassas hareket ve pozisyon kontrolü gerektiren uygulamalarda kullanılan elektrik motorudur. Kapalı devre kontrol sistemi ile çalışan servo motorlar, bir geri bildirim mekanizması sayesinde istenilen pozisyonu, hızı ve torku hassas bir şekilde ayarlayabilir. Böylelikle servo motorlar, yüksek hassasiyet ve verimlilikle çalışarak karmaşık hareket kontrolü gerektiren uygulamalarda güvenilir bir performans sunar. Bahsi geçen bu motor türü, Yüksek tepki hızı ve dinamik kontrol ayrıcalığı gerektiren endüstri sektöründe, otomasyon sistemlerinde, robotik uygulamalarında, havacılıkta, drone’larda ve CNC makinelerinde kolaylıkla kullanılır.

Step Motor Nedir?

Step motorlar, servo motorların aksine adım adım hareket eden ve hassas konumlandırma sağlayan bir tür elektrik motorudur. Bu motorlar, rotorun her bir elektrik sinyaliyle belirli bir adım veya açısal konum değiştirmesini sağlayan çok kutuplu bir yapıya sahip olup, aynı zamanda da açık devre kontrol sistemi ile çalışır ve genellikle pozisyon geri bildirim mekanizması gerektirmezler. Bu sebeple de Step motorlar sabit ve tutarlı bir tork üretimi sağlar ve yükün hız veya pozisyonu etkilemediği uygulamalarda iyi bir performans gösterir. Bahsi geçen bu uygulamaların başında da, 3D yazıcılar, CNC makineleri, robotik, ve otomasyonlar gelmektedir. 

Step Motor ve Servo Motor Farkları

Pek çok sektörde kullanılan ve iş süreçlerine büyük katkı sağlayan bu motor türlerinin kendi içinde farklılıkları mevcuttur. Bu farklılıklar kullanılacak sektöre göre de büyük avantaj sağlamaktadır. Bahsi geçen avantajlar; Tork farkları, tork stabilesi, kontrol ve geribildirim, uygulamalardaki rolü ve kutup sayısıdır. Servo motorların ve step motorların farklılıklarını yakından incelemek gerekirse;

1.Tork Farkları

Servo motorları ve step motorları tork açısından incelemek gerekirse, 3 kategoriye ayırmamız gerekir. Bunlar başlangıç torku, operasyon torku ve maksimum torkdur. 

• Başlangıç Torku

Step ve servo motorları başlangıç torku olarak ele alacak olursak servo motorlar, yüksek başlangıç torkuna sahiptirler. Bu özellikleri sayesinde başlangıç hareketlerinde bile hızlı tepki verirler. Diğer yandan step motorlar, servo motorlar ile kıyaslandığında daha düşük bir başlangıç torkuna sahiptirler. Böylelikle başlangıçta hareketlere daha yavaş tepki verirler.

• Operasyon Torku

Motorları operasyon torku yönünden kıyasladığımızda ise, servo motorların  geniş hız aralığında bile, sabit bir tork kapasitesine sahip olduğunu söyleyebiliriz. Böylece farklı hızlarda çalışsalar bile, sabit hızda yüksek performans sunarlar. Step motorlar ise, tam tersi düşük hızlarda yüksek tork olanağı sunarlar . Bu sayede de düşük hızlarda bile kusursuz sonuç sağlar. 

• Maksimum Tork

Motorun en üst sınırını belirleyen maksimum tork seviyesi, motorlardaki en önemli metriktir. Bu metriği incelediğimizde servo motorların, step motorlara göre daha yüksek maksimum tork seviyesine sahip olduğunu söyleyebiliriz. 

2. Tork Stabilesi

• Step motorlar, sabit ve belirli bir açıyla hareket ederler. Bu durum motorlarda belirli bir hız aralığında sabit bir tork sağlarlar. Ancak, step motorların tork stabilitesi, hıza indeksilidir. Bu nedenle, step motorları yüksek hızlarda sabit bir tork sağlayamayabilir.
• Servo motorlar ise, kapalı devre kontrol sistemi sayesinde geri bildirim mekanizması kullanarak istenilen hız ve torku hassas bir şekilde kontrol ederler. Fakat bu motor türü geniş bir hız aralığında sabit bir tork kapasitesine sahip olduğundan dolayı, hızı değişse bile, sabit tork sağlayarak yükü etkin bir şekilde yönetebilirler.

3. Kontrol ve Geri Bildirim

Servo motorları ve step motorları kontrol ve geri bildirim konusunda ayrı ayrı ele alabiliriz. Bu konuda step motorların ve servo motorların farklı avantajları mevcuttur. Bunlar;

Servo Motorları:

• Kapalı Devre Kontrol: Servo motorları kapalı devre kontrol sistemi ile çalışırlar. Bu yüzden servo motorun konumunu, hızını ve torkunu izleyen, kontrol eden bir geri bildirim mekanizmasına sahip olduğu anlamına gelir.
• Geri Bildirim Mekanizması: Servo motorların geri bildirimi genellikle bir enkoder veya potansiyometre aracılığıyla sağlanır. Böylelikle mekanizmalar, motorun gerçek zamanlı olarak konumunu, hızını ve torkunu ölçer.
• Hassas Kontrol: Geri bildirim özelliği sayesinde servo motorlar, istenilen hedefe ulaşmak için hız ve torku hassas bir şekilde kontrol edebilir. Bu durum yüksek hassasiyet ve dinamik kontrol gerektiren uygulamalarda önemli bir avantaj sağlar.
• Otomatik Düzeltme: Servo motorlarda var olan en önemli özellik olan otomatik düzeltme özelliği,  kontrol sisteminin gerçek pozisyonu ve hedef pozisyonu karşılaştırarak gereken düzeltmeleri otomatik olarak yapmasını sağlar.

Step Motorlar

• Açık Devre Kontrol: Step motorları genellikle açık devre kontrol sistemi ile çalışır, Bu nedenle de motorun gerçek konumu hakkında herhangi bir geri bildirim almayarak, adım sayısına dayalı olarak hareket eder.
• Adım Sayısı Kontrolü: Step motorların kontrolü, motorun adım adım hareket etmesini ve bu adımların sayısını kontrol edilerek belirli bir konuma ulaşılması esasına dayanır.
• Geri Bildirim Olmaması: Adım sayısına dayalı kontrol nedeniyle, step motorlar genellikle geri bildirim mekanizması kullanmazlar. Bu sayede motorun sistemi basit, maliyeti ise etkin olmaktadır.
• Adım Kaçırma Sorunu: Geri bildirim olmadığı için, step motorlar aşırı yüklenme veya hız değişikliklerinde adım kaçırma riski taşırlar. Bu durumda motor hedeflenen pozisyonu kaçırabilir ve ek kontrol yöntemleri gerekebilir.

4. Uygulamalardaki Rolü

• Step motorları kullanıldığı alanlar konusunda ele aldığımızda, daha basit ve düşük maliyetli uygulamalarda tercih edildiğini görebiliriz. Örneğin;  3D yazıcılarda, CNC makineler ve laboratuvar ekipmanlarında tercih edilebilir. 
• Servo motorlar ise daha hassas hareket gerektiren ve yüksek tork gereksinimine ihtiyaç duyan uygulamalarda tercih edilebilir. Örneğin; Robotik kollarda, hızlı konveyör sistemlerinde ve Havacılık/ Uzay sistemlerinde kullanılabilir. 

5. Kutup Sayısı

• Servo ve step motorları kutup sayısı bakımından incelediğimizde ise; Step motorlar genellikle 50 ila 100 kutup sayısına sahiptirler. Servo motorlar ise, 4 ila 12 kutup sayısına mevcuttur. Bu durum, servo motorların hızlarının ve tork kontrollerinin daha esnek olmasını sağlarken,  step motorlarında adım adım hareket etmesini ve her bir adımın küçük bir açıya karşılık gelmesine olanak tanır. 

Peki Step Motor mu Servo Motor mu?

Servo motorları ve step motorları hangi uygulamalarda ve durumlarda kullanacağınızı tam olarak belirleyemiyorsanız, bunun oldukça kolay bir yolu vardır. Örneğin; Tercih edeceğiniz uygulama basit ve düşük maliyete sahip bir uygulama ise, step motor tercih etmenizi öneririz. Öte yandan uygulama hassas hareket gerektiren ve yüksek tork gereksinimine ihtiyaç duyan bir uygulama ise, kesinlikle servo motor kullanmalısınız. Böylelikle iş süreçlerinde maksimum verim sağlanabilir.

Sizde kaliteli ve uygun fiyata sahip servo motor arayışındaysanız, Hemen Servonorm’un uzmanları ile iletişime geçerek, iş süreçlerinizi kolaylaştıracak servo motorlara sahip olabilirsiniz.